Enn ein aðförin að Elliðaánum - borgin algjörlega úti á túni eins og venjulega

Ekki fögur mynd af veiðistaðnum Heyvaði í Elliðaánum. Mengunin hreinn viðbjóður og nú á að byggja hesthús yfir 600 hross á árbakkanum. Í hvaða heimi lifir það fólk sem leyfir slíkar framkvæmdir?

Enn einu sinni eiga Elliðaárnar undir högg að sækja. Og við því mátti svo sem búast ef í huga eru hafðar yfirlýsingar stjórnmálamanna undanfarin misserri og afskiptaleysið sem hefur verið algjört. Elliðaárnar eru fyrir margra hluta sakir og hafa lengi verið sérstakt fyrirbrigði í náttúrunni. Fróðir menn hafa oft opinberað getuleysi borgaryfirvalda þegar Elliðaárnar eru annars vegar.

Nú á að byggja hesthús fyrir 600 hesta á bökkum ánna, nánar tiltekið við einn fallegasta stað árinnar, Heyvað. Auðvitað er mönnum orða vant þegar svona hugmyndir koma fram og framkvæmdir fylgja í kjölfarið. Í stað þess að flytja hesthúsin öll úr Víðidalnum, langt út fyrir byggðina, á að bæta stórlega við hesthúsabyggðina, í miðju úthverfi borgarinnar.

Á tyllidögum hafa forráðamenn Reykjavíkurborgar montað sig af Elliðaánum, en öruggt má telja að hvergi annars staðar en í Reykjavík rennur laxveiðiá í gegnum miðja höfuðborg. Þegar á reynir kemur það í ljós aftur og aftur að forráðamönnum borgarinnar er skítsama um Elliðaárnar. Gildir þá einu í hvaða flokki þeir eru.

Nýverið var borgarstjórinn núverandi, Hanna Birna Kristjánsdóttir, í viðtali í Færibandinu, þætti Bubba Morthens á RUV. Hún sagði Elliðaárnar ótrúlega verðmætar. Hins vegar segðu allir umhverfissérfræðingar að þetta væri í góðu lagi og að hesthús fyrir 600 hesta á árbakkanum myndu alls ekki raska ró þessa svæðis.

Kannski erum við hér komin að mergi málsins. Ljóst er að borgarstjóri hefur ekki sans fyrir lífríki Elliðaánna og mikilvægi þeirra. Ef svo væri hefði hún haft bein í nefinu til að hafna þessum framkvæmdum strax og sparað sér þá fyrirhöfn að leita til ,,umhverfissérfræðinganna". Borgarstjórinn leitar til sérfræðinganna sem segja að þetta sé allt í góðu lagi. Í áratugi hafa forráðamenn borgarinnar aldrei haft kjark til að standa heilshugar með Elliðaánum. Stjórnmálamennirnir hafa því miður farið í blindni eftir ráðum sérfræðinga sem margir hafa gagnrýnt harðlega.

Ég hef árum saman beitt mér fyrir verndun Elliðaánna og marga undanfarna áratugi fylgdist ég með öflugri baráttu föður míns fyrir lífríki ánna. Hef ég skrifað greinar í blöð og tímarit en lengi talað fyrir daufum eyrum. Nú hafa Elliðaárnar verið í hlutverki öskuhauga í allmörg ár. Ósasvæði ánna verið einn samfelldur skítahaugur árum saman en engu að síður hefur lífríkið verið ótrúlega sterkt og unnið frækna sigra. Einhverjar örlitlar tilraunir hafa menn haft í frammi varðandi það að hefta mengun ánna og líkast til hafa þær veikburða tilraunir skilað einhverri lítilli aukningu, bæði hvað veiði og laxagengd varðar.

Hins vegar vantar enn gríðarlega mikið upp á að Elliðaárnar séu að skila álíka veiði og hér á árum áður. Verða menn líkast til aldrei vitni aftur að slíkum aflatölum þegar á þriðja þúsund laxar veiddust í ánum og 6-8000 laxar gengu í árnar árlega um teljara. Ég er þess fullviss að hægt sé að endurreisa fiskistofn Elliðaánna. Til þess þarf að efla til muna starfið við að sporna við mengun í ánum, sérstaklega á ósasvæðinu sem er afar viðkvæmt svæði þegar gönguseiði árinnar eru annars vegar. Þegar mengunarmálin eru komin í lag þarf að sleppa miklu magni kviðpokaseiða á efsta hluta vatnasvæðis Elliðaánna. Slíkt hefur áður verið gert með stórkostlegum árangri og fylgdu metveiðisumur í kjölfar slíkra sleppinga. Veiðimálastofnun, sem að mínu mati hefur fengið alltof mikil völd við Elliðaárnar, er ekki þessarar skoðunar. Árum saman hefur stofnunin fengið fjárframlög til rannsókna á lífríki Elliðaánna. Hverju hafa þær skilað?

Stefán Kristjánsson