Sögur af fluguveiði

Eftirfarndi frásögn birtist á veiðivefnum www.votnogveidi og segir meira en mörg orð.

Athygli vekur það jafnan og eftirtekt þegar þekktir fluguhnýtingamenn og hönnuðir senda frá sér nýja flugu. Gylfi Kristjánsson, höfundur Króksins, Mýslunnar og Beykisins er höfundur Beyglunnar sem nú er komin í sölu á www.krafla.is og verður einnig til sölu í veiðivöruversluninni Arkó innan skamms. Stefán, bróðir Gylfa, rekur www.Krafla.is og við heyrðum í honum hljóðið.

Eins og alltaf þegar Gylfi sendir frá sér nýja flugu fer hún í box útvalinna fluguveiðimanna til reynslu í eitt sumar áður en hún fer í sölu. Beyglan gekk í gegnum slíkt próf í fyrra og ekki er ofsagt að hún hafi staðist prófið, segir Stefán.

Stefán Kristjánsson

Stefán kristjánsson með nokkrar flottar sjóbleikjur.

Beyglan er afar sérstök silungafluga. Óhætt er að fullyrða að hún líkist ekki öðrum silungaflugum. Einkenni hennar eru vængirnir sem setja afar skemmtilegan svip á fluguna og marka sérstöðu hennar öðru fremur. Ekki kæmi á óvart þó að lax myndi grípa þetta dýr ef honum stæði það til boða, í það minnsta hefur Mýslan reynst góð laxafluga þó ekki sé hún oft hnýtt undir á laxveiðum. Stefán segir:

,,Í Beyglunni er afar sérstakt efni í vængjunum. Ég komst yfir þetta efni erlendis. Ég lét þetta efni í hendurnar á Gylfa bróður mínum og útkoman var þessi líka glæsilega fluga. En þegar til átti að taka var þetta efni ekki fáanlegt nema í afar litlu magni svo dugði aðeins í nokkrar flugur. Við hjá Krafla.is brugðum því á það ráð að láta framleiða þetta efni fyrir okkur sérstaklega erlendis. Það útheimti mikla vinnu en við erum mjög ánægð með árangurinn."

Beyglan var frumsýnd í íslensku straumvatni í fyrra, nánar tiltekið í bleikjuveiði í Breiðdalsá. Það var Jens Magnússon sem það gerði og var hann mjög ánægður með árangurinn. ,,Ég var að veiðum á silungasvæðinu neðanverðu í Breiðdalsá og var í fiski þegar menn í kringum mig urðu ekki varir á aðrar flugur. Fyrir mér er þessi fluga hreint listaverk og ef marka má viðbrögð silunganna þá eru þeir sammála mér,'' sagði Jens.

Gylfi Kristjánsson á veiðum á Króksbreiðu í Eyjafjarðará, þar sem Krókurinn var vígður um árið.

Annar veiðimaður sem fékk Beygluna til reynslu í fyrra var Eggert Skúlason, ritstjóri Veiðimannsins.

,,Ég reyndi Beygluna í fyrsta skipti í Laxá í Mývatnssveit í fyrra. Í þriðja kasti tók sex punda urriði þessa mögnuðu flugu. Og hann tók hana með ofsafengnum ákafa. Svakaleg viðureign og skemmtileg endalok. Hann fékk líf og Beyglan gaf mér marga fiska í þessum túr.

Ég veiddi mjög vel á Beygluna sem kúluhaus í bleikjunni í fyrra. Þetta er enn ein alhliða hönnunin frá Gylfa Kristjánssyni og fluga sem er skyldunotkun á hverju vatnasvæði. Með Beyglunni er Gylfi búinn að hanna línu af silungaflugum sem henta við allar aðstæður,'' sagði Eggert Skúlason.

Stefán Kristjánsson bætti við að Beyglan hafi gefið sér mjög minnisstæða veiði á síðasta sumri: ,,Ég reyndi Beygluna í fyrsta skipti fyrir vestan í fyrra. Flugan reyndist afar skæð. Ég kastaði Beyglunni á hyl þar sem mikið var um nýgengna sjóbleikju. Stórar bleikjur voru að nudda af sér lús. Sjö bleikjur tóku Beygluna, nánast í beit. Þetta er að mínu mati ótrúlega glæsileg og gjöful silungafluga og afar skemmtileg viðbót í flóruna. Ég spái því að þetta eigi eftir að verða silungafluga númer eitt hér á landi næstu árin,'' sagði Stefán Kristjánsson.

Ég undirritaður, sem ekki hef gert garðinn frægan í sjóbirtingsveiði, var afar spenntur þegar ég og mágur minn, Guðjón Gunnar Ögmundsson, lögðum af stað austur snemma sl. mánudagsmorgun. Við höfðum haft af því fréttir að veiðimenn höfðu veitt mjög vel nokkrum dögum áður og séð mikið af fiski.
Þegar á veiðisvæðið var komið var enginn fiskur bókaður á sunnudeginum og fimm á laugardeginum. Við hugsuðum með okkur að réttast væri að skrúfa allar væntingar niður á skynsamlegt stig.
Eftir að hafa sett saman, spáð mikið í línu og taum, var ferðinni heitið á miðin neðarlega á svæðinu. Þar háttar svo til að allar þrjár ár veiðisvæðisins, tvær bergvatnsár og ein jökulá, hafa fléttað sig saman í töluvert vatnsfall. Þessi veiðistaður er um 100 metra langur.
Ég ákvað að freista gæfunnar með flotlínu og mjög sökkvandi enda. Girnistaumurinn var síðan um meters langur. Þetta taldi ég geta verið vænlega samsetningu miðað við allt vatnið sem við blasti, nokkurn straum og skollitað vatnið. Á endann hnýtti ég rauða Kröflu í túpuformi, tommulanga.
Við hófum veiðar klukkan ellefu. Í öðru kasti þreif stór fiskur fluguna og ljóst af tökunni að merkja að áhuginn var mikill. Þessi fiskur var sjö pund, örlítið leginn hængur og gefið líf. Mágur minn var fyrir ofan mig og hafði hnýtt Snældu á hjá sér. Undarlegt fannst okkur að hann varð ekki var á þessa þekktu flugu.
Eftir tveggja klukkutíma veiði var kominn hvíldartími og þá höfðum við sett í 20 boltafiska. Ég fékk 8 fiska í beit á rauðu Kröfluna og sá stærsti var 9 pund, sá minnsti 5 pund. Mágur minn skipti fljótlega yfir í Kröfluna og setti í 10 fiska á þessum tveimur tímum á ýmsar af okkar flugum á krafla.is en flesta þó á rauðu Kröfluna.
Eftir hvíldina ákváðum við að gera alls kyns tilraunir með flugur, línur og stangir enda í raun búnir að veiða nóg þennan daginn. Á rúmum þremur tímum settum við í 15 fiska til viðbótar. Við slepptum flestum fiskunum en kvótinn á þessu skemmtilega svæði er 5 fiskar á stöng á dag.
Um kvöldið og nóttina rigndi heil ósköp. Bergvatnsárnar tvær þrefölduðu sig að vatnsmagni og voru nú verulega girnilegar. Við ákváðum að hefja leikinn við brúna á annarri þeirra en þar höfðum við séð 2-3 fiska daginn áður. Okkur hafði verið sagt að ef vatn myndi aukast í bergvatnsánum legði birtingurinn það í vana sinn að mjaka sér upp úr litaða vatninu neðar á veiðisvæðinu. Og það var nákvæmlega það sem gerðist um nóttina.
Þegar við komum að brúarhyljunum fyrir neðan og ofan brúna voru fiskar á lofti um allt. Nú var ákafinn svo mikill í birtingnum að við sáum til að byrja með tvo og þrjá fiska slást um að taka fluguna nánast um leið og hún lenti í vatninu. Þvílík og önnur eins læti höfum við ekki upplifað áður.
Þegar klukkan var rúmlega fjögur þótti okkur nóg komið. Settum í 44 fiska þennan dag og slepptum þeim flestum.
Alls fengum við 79 fiska. Allir voru þeir 5-9 pund, að stærstum hluta nýr fiskur en hinir lítið legnir. Flestir tóku fiskarnir Kröflutúpur í öllum litum, flestir þó þessa rauðu. Einnig veiddum við mjög vel á Skrögg, Rafþór, Randalín og fleiri þekktar flugur Kristjáns Gíslasonar. Þá fengust nokkrir birtingar á Beyglu sem straumflugu, en það er nýjasta fluga Gylfa Kristjánssonar sem verður til sölu á krafla.is næsta vor sem silungafluga.
Það voru eins og gefur að skilja úrvinda veiðimenn sem yfirgáfu svæðið eftir hreint ótrúlega veiði. Upp úr stóðu allar tökurnar, fallegt umhverfið og baráttuvilji birtinganna sem var með hreinum ólíkindum svo hvein í léttum græjunum.
Sigurvegarar veiðitúrsins að mínu mati voru þó flugur föður míns, Kristjáns Gíslasonar. Ég hef verið þungt haldinn af veiðidellu til nokkuð margra ára en aldrei gefið mér tíma til að kynna þær fyrir sjóbirtingum áður. Þeir kunnu svo sannarlega gott að meta. Með þessari frammistöðu sinni sönnuðu flugurnar svo eftir verður munað að þær eru með allra frambærilegustu sjóbirtingsflugum svo ekki sé sterkara til orða tekið.
Stefán Kristjánsson

Grænfriðungur sem gárutúpa.

Ég er þeirrar gæfu aðnjótandi að eiga þess kost að renna fyrir bleikju í lítilli en nettri á á vestfjörðum. Tvívegis á hverri vertíð. Nú nýverið fór ég í síðari veiðitúrinn og ævintýrin létu ekki á sér standa. Ég gerði mér mátulegar vonir fyrir brottför. Vissi að vatnið var lítið og síðan var það staðreynd að bleikjan var mun seinna á ferðinni þetta árið en mörg undanfarin ár.
Við byrjuðum efst félagarnir að venju og ætluðum að taka daginn í að veiða okkur niður ána. Veiðin gekk rólega í byrjun en um miðjan daginn og miðja ána fóru skemmtilegir hlutir að gerast. Þar rákumst við á alveg heiftarlega göngu af vænni bleikju. Skyndilega, eins og hendi væri veifað, voru skjannahvítir kviðir um allan hylinn sem er einn sá stærsti í ánni. Lúsug bleikja að nudda af sér lúsina. Eftir nokkra rekistefnu varðandi framhaldið ákváðum við að byrja neðst í hylnum og veiða upp fyrir okkur, andstreymis. Ákveðið var að byrja með hefðbundnar flugur og gáfu þær strax vel. Nú var komið að ýmsum tilraunum. Ákváðum við að gefa spánýjum útgáfum af Kröflunni tækifæri og skömmu síðar lá tugur af bleikjum á árbakkanum. Hreint stórkostleg upplifun og munum við greina frá þessum nýju Kröflum síðar.
Efst í þessum fallega veiðistað var dýpið meira og þar voru að sýna sig afar stórar bleikjur. Ég freistaðist til að kasta nýrri útgáfu af Mýslu Gylfa Kristjánssonar. Flugan var varla lent í vatninu þegar bleikja réðst á fluguna með slíku offorsi að ég man vart annað eins. Brann ég á þeim fingrum vinstri handar sem gegndu því hlutverki að gæta flugulínunnar. Ég landaði bleikjunni og kastaði aftur. Nú bar svo við að fjórar bleikjur sýndu tökuvaranum mestan áhuga. Sýntu ákveðnar að honum og í kringum hann en kjarkur til árásar var ekki til staðar. Betri staðfestingu á mögulegri veiði á gárutúpu er varla hægt að hugsa sér.
Að afloknum skiptum og góðum kaffisopa var komið að því að sýna bleikjunum gárutúpurnar. Leppur varð fyrir valinu. Nú vilja menn oftast nota 9 feta stangir eða lengri við veiðar með gárutúpum. Ég ákvað hins vegar að nota áfram 7 feta stöngina mína ( 40 grömm) og sjá hvernig gengi. Ég kastaði Leppnum í strauminn og lét hann berast með honum þar til flugan barst inn á rólegra vatn. Þá skaust hún eins og korkur upp á yfirborðið og skautaði fallega og mátulega rólega eftir yfirborðinu. Strax sá ég fjórar fallegar bleikjur gera sig líklegar. Þær hreinlega börðust um að komast að. Ein hafði vinninginn og var landað. Aftur var kastað. Sama sagan. Þegar þrjár bleikjur höfðu tekið Leppinn ákvað ég að kaasta einu sinni enn. Og á sama hátt og fyrr. Lét fluguna berast þvert fyrir fiskinn, dró mátulega hratt án þess að flugan buslaði og viti menn! Væn bleikja gerði heiftarlega árás. Hitti ekki. Mikill öldugangur og spenna en áfram hélt Leppurinn og veiðimaðurinn ró sinni. Aftur árás. Og enn hitti bleikjan ekki. Þegar flugan átti eftir um meter af hugsanlegu tökusvæði kom hún í þriðja skipti. Og æfingin skapar meistarann. Nú var Leppurinn tekinn með miklum látum og takan afar eftirminnileg.
Nú skipti ég um gárutúpu. Setti á Grænfriðung. Alveg sama sagan. Grænfriðungurinn mátti varla vera í vatninu. Þessir klukkutímar í hylnum stóra miðsvæðis í ánni verða lengi í minnum hafðir. Og ef einhver áhugasamur bleikjuveiðimaður er í vafa um að hægt sé að nota 1/2" gárutúpur í bleikjuveiði þá tel ég mig hafa afsannað það í eitt skipti fyrir öll.
Stefán Kristjánsson

Langflestir stangaveiðimenn hérlendis eru annað tveggja fluguveiðimenn eða maðkamenn. Þeir eru svo auðvitað til sem nota spón en líklegast eru þeir fámennasti hópurinn.
Síðan eru þeir sem nota þetta þrennt jöfnum höndum eftir aðstæðum hverju sinni. Veiða þeir menn jafnan vel og stundum betur en aðrir.
Líkast til eru fluguveiðimenn langfjölmennasti hópurinn. Flest öllum finnst fluguveiðin skemmtilegust og þeir eru margir sem telja að það sé mun erfiðara að veiða á flugu en maðk og spón.
Í gegnum árin og áratugina hef ég orðið var við vaxandi óvild fluguveiðimanna í garð þeirra sem nota maðkinn. Óvild er kannski of sterkt orð en óhætt er að fullyrða að fluguveiðimenn eigi það til í nokkrum mæli að líta niður á þá sem veiða á maðk.
Sjálfur veiði ég ekki á maðk nema lífið liggi við og aðstæður séu með þeim hætti að ógerlegt sé að koma flugu að fiskum. Reyni ég gjarnan að verða mér úti um veiðileyfi á svæðum þar sem svo háttar ekki til. Ástæðan er sú að mér finnst mun skemmtilegra að veiða á flugu en maðk. Þrátt fyrir að ég teljist til fluguveiðimanna hvarflar þó ekki að mér eitt augnablik að líta niður á þá fjölmörgu sem nota maðk og hafa mesta trú á honum þegar agnið er annars vegar.
Til að vera algjörlega hreinskilinn hef ég reyndar aldrei getað skilið maðkamenn sem sjónrenna eins og sagt er. Stýra maðkinum upp í laxinn með 5-10 sökkur og nota oftar en ekki við þessa athöfn tveggja handa flugustöng. Þetta finnst mér lítill veiðiskapur og byggist að mínu mati meira á því að skarta góðri sjón og gleraugum en miklum hæfileikum með veiðistöngina. Ég tel að þessum sjónrennslisköllum hafi snarfækkað síðustu árin. Bæði er að þeim fer fjölgandi íslensku ánum þar sem eingöngu er leyfð fluguveiði og svo held ég að þetta sé algjörlega dottið úr tísku. Allavega vona ég það.
Sé veitt með maðki á hefðbundinn hátt getur það oft verið mikil kúnst. Og þeir sem stunda það mest eru oft bráðflínkir veiðimenn.
Maðkaveiði í silungsveiði er að mínu mati alveg réttlætanleg í vatnaveiði eða þar sem vitað er af miklu magni af fiski. Í minni ám þar sem stofnar eru ekki mjög sterkir er maðkaveiði í silungi alveg skelfilegt fyrirbrigði. Bleikjan má ekki maðk sjá þá er hún rokin á hann. Þannig er hægt að tæma hyl eftir hyl í maðkaveiði og skilja eftir sig svöðusár hvað ána varðar.
Mér er enn minnisstætt atvik sem átti sér stað fyrir mörgum árum. Ég var þá staddur við litla bleikjuá og hafði veitt alveg þokkalega á fluguna. Séð töluvert af fiski og náð um 10 bleikjum. Aðstæður höguðu því þannig til að ég var staddur í sumarhúsi við þessa á daginn eftir. Annar veiðimaður hafði þá fengið leyfi til að veiða í ánni. Ég tók eftir því þegar hann lagði af stað upp í gljúfrið um morguninn að þar var maðkamaður á ferð. Ég ákvað því að fylgjast vel með gangi mála seinni part dagsins þegar von var á veiðimanninum til byggða. Og þegar hann birtist var hann með tvo stóra plastpoka fulla af bleikju og stóðu sporðarnir upp úr pokunum. Ég gaf mig á tal við manninn og sagði hann mér að hann hefði getað veitt helmingi meira en treysti sér engan veginn til að bera meiri afla. Í pokunum voru milli 30 og 40 bleikjur.
Oftar en ekki heyrir maður á samtölum við veiðimenn að þeir séu nú ,,bara" í maðkinum en séu að byrja í flugunni. Fylgir þá jafnan með að þeir hafi heyrt að fluguveiðin sé til muna skemmtilegri.
Og vissulega er hún skemmtilegri. Þeir veiðimenn sem skipt hafa úr maðki í flugu er langflestir sammála um þetta.
Stefán Kristjánsson